Diş ağrısı, dişlerde çürüme, diş minesinde aşınma ya da diş eti iltihapları gibi etkenler nedeniyle oluşan bir tür ağrıdır.
Diş ağrısı ilk aşamada hafif derecede olduğundan genellikle fazla önemsenmez. Fakat ağrı kendiliğinden geçmediğinden ve giderek dayanılmaz bir hale geldiğinden, diş doktoruna gitmek zorunda kalırlar. Bu ağrıların uygun tedavi uygulamadığında geçmesi beklenmemelidir.
Diş ağrısının gelişimi
Yemek sırasında ya da yemekten sonra: Yemek yerken ya da sonradan ilk yarım saat içinde dişte veya çürük nedeniyle oluşan boşlukta yemek artıkları yüzünden meydana gelen ağrılardır. Ağrıların oluşma nedeni besin artıklarının asit üretmesi yüzünden diş sinirinin etkilenmesidir. Bu tür ağrılarda yemek artıklarını temizlemek diş ağrısının bir süre dinmesine etkili olabilir. Fakat diş tedavisinin ihmal edilmemesi gerekir.
Dinmeyen ağrı: Bu tür ağrılar genellikle gece etkili olmaya başlar ve ağrının süresi uzun olur. Dişteki çürüğün ilerleme göstermesi, sinirin ölmesi ve dişin enfekte olmasıyla dişin etrafında ya da yüz bölgesinde şişlik meydana gelir. Bu tarz ağrıların dindirilmesi daha zordur. Mutlaka diş doktoru tarafından önerilen ilaçlar kullanılarak, enfeksiyon kontrol altına alınmalıdır.
Yaralanma yüzünden meydana gelen ağrılar: Yüz bölgesinde, çene kemiği ya da dişlerin fiziksel darbe ve travma nedeniyle oluşan ağrılardır. Darbe nedeniyle dişlerde kırılma, çatlama meydana gelebileceği gibi, dişin kaybedilmesi söz konusu olabilir. Bunlar meydana geldiyse mutlaka diş doktoruna gidilmelidir. Dişte kırılan bölge doktora götürülmelidir. Dişin tamamen yuvasından çıkması halinde, uygun koşullarda taşınarak doktora ulaştırılmalıdır. Dişin doktora ulaştırılmasında süre kadar, dişin yerine yerleştirilmesi için, mutlaka kron bölümünden tutularak doktora götürülmesi de önemlidir. Taşıma sırasında diş dokuları hasar görmemelidir. Önce dişin kron tarafından tutularak, ovalama yapmadan yabancı maddelerden temizlenmesi gerekir. Daha sonra sütün içinde ya da fizyolojik serumun içinde tutularak veya kırık dişi kişinin kendi yanağı içine alarak doktora ulaştırması gerekir.
Diş ağrısına neler sebep olur?
Diş minesinde oluşan aşınma
Diş etinde meydana gelen enfeksiyon ve iltihaplanma
Dişlerin çürümesi ve bu yüzden oluşan apseler
Ağız dışında oluşan sinüzit gibi rahatsızlıklar
Genellikle yirmilik dişlerde meydana gelen ve dişin diş etinde gömülü kalması gibi etkenlerde
Diş ağrılarında en fazla etkili olan diş çürükleridir. Toplumun yaklaşık % 97 sini etkileyen diş çürükleri gelişimi farklı etkenlerden kaynaklanır. Bunu en fazla tetikleyen ağız ve diş sağlığında hijyene yeteri kadar özen gösterilmemesidir. Ağızda şeker ve karbonhidrat içeren besin artıkları yüzünden yerleşen bakterilerin asitli bir ortam oluşturmasıyla, dişlerde koruyucu tabaka zayıflamakta, dişlerin savunma sistemi zayıflamaktadır. Bu nedenle diş çürükleri meydana gelir. Önceleri hafif olan ağrılar, daha sonra zonklama tarzında olur ve şiddetlendiğinde dayanılmaz hale gelir. Bu aşamada apseye neden olabilir. Bu durumda dışarıdan fark edilecek kadar şişlikle meydana gelebilir. Diş ağrısı artarken, dişlerde sıcak ve soğuk hassasiyeti ve dişte zayıflama olduğunda kırılmalar oluşabilir.
Diş ağrısı tanısı nasıl yapılır?
Diş ağrısı bulunan kişilerin vakit kaybetmeden diş doktoruna gitmesi gerekir. Ağrının vücuttaki diğer ağrılardan daha şiddetli olabileceği söylenebilir. Fakat diş ağrısı tedavi edilebildiğinden, bunu çekmeniz tavsiye edilmez. Öncelikle ağrıya neden olan dişin belirlenmesi gerekir. Bazı ağrılarda dişte bulunan sinirler beyne yanlış sinyal verdiğinden, sorunun hangi dişte olduğu karıştırılabilir. Diş doktoru yapacağı muayene ile bunu rahatça belirleyebilir. Ağızdaki şişliğe ve kızarıklığa göre dişteki hasarda tespit edilir.
Diş ağrısı belirtileri nedir?
Dişteki ağrı genellikle aniden başlayan ve zamanla şiddetlenen bir özellikte olur. Ağrının özelliği baş bölgesine, çeneye ve kulaklara kadar vuran zonklayıcı etkidedir. Bunu çeken kişide sıcak ve soğuk hassasiyeti gelişir, besinlerin tüketiminde zorluk çekilir. Dişte baskı olursa, ağrı şiddetlenir. Bu çenede bile hissedilecek düzeyde olur. Geceleri daha fazla ağrı çekilir. Dişte ve diş etinde kanama olabilir. Bu etki apse oluşumunda daha belirgindir. Hastaların yemek yeme, su içme gibi eylemlerinde ağrı daha fazla hissedilir.
Diş ağrısı olanlar ne yapmalıdır?
Diş ağrısı olanların yapacağı en doğru davranış diş doktoruna gitmektir. Bu ağrının kendiliğinden geçme özelliği yoktur. Ağrı giderek artan şiddette rahatsızlık vermeye devam eder. Tedavinin en kısa sürede başlaması gerekir. Fakat evde doktora gitmeden önce bazı önlemler alınabilir. Bu şekilde dişteki ağrı biraz hafifletilebilir. Ancak halk arasında bilinen dişin üzerine aspirin gibi ağrı kesici ilaçların konulmasını tavsiye etmiyoruz. Bunlar hem faydalı olmaz, hem de zarar verici olabilir. Diş altında olan yumuşak dokuda hasar meydana getirebilir. Bu ağrının şiddetini arttırabilir. Öncelikle dişlerin arasında kalan yiyecek artıkların temizlenmesi gerekir. Bunu diş fırçalama, diş ipi kullanımı gibi eylemlerle temizleyebilirsiniz. Diş ağrısına eşlik eden şişlik olması halinde, soğuk uygulama yapılabilir. Bunu yaparken buzu temiz bir bez arasında koyarak, dişin üzerine uygulamalısınız. Direkt olarak buzu dişe uygulamamalısınız. Ağrıya etkili olabilecek karanfil uygulaması da yapılabilecekler arasındadır. Ağızda enfeksiyonu engellemek için, diş ağrısının bir an önce tedavi edilmesi gerekir. Önce sebebi belirlenmeli, daha sonra bunlar ortadan kaldırılarak dişin tedavisi sağlanmalıdır. Enfeksiyon oluşumu varsa, antibiyotik tedavisine başlanmalıdır. Bu arada çürük, dolgu gibi etkenler tedavi edilmelidir.